Scenario training les 5: Life Savers

Ik stond er bij en keer er naar: het scenario ontaarde in een tactische en psychologische chaos. De deelnemers liepen vast, leerden niks en mogelijk zelfs ’training scars’. Had ik dit kunnen voorkomen? Ja, leerde ik later op de politie academie over ‘scenario reddingsboeien’. En recentelijk leerde ik over scenario ‘life savers’ tijdens de zeer goede METS Center Eusim cursus.

Life saver dimensies

Life savers hebben twee assen: richting en scenario status. Richting gaat over de vraag of de life saver gericht is op het herstellen van het oorspronkelijke scenario of op het aanpassen van het scenario aan een nieuwe situatie. Status gaat over de vraag of de life saver van binnen uit het scenario komt of dat we veranderingen van buiten het scenario aanbrengen.

Dieckmann P, Lippert A, Glavin R, Rall M. When things do not go as expected: scenario life savers. Simul Healthc. 2010 Aug;5(4):219-25. doi:

Life savers die van buiten komen leiden er toe dat deelnemers even uit het scenario moeten stappen. Een voorbeeld is als de scenario facilitator ‘einde scenario’ zegt. Of van buitenaf meld dat ‘de rook niet giftig is’.

Persoonlijk heb ik een voorkeur voor inside life savers omdat deelnemers in de scenario werkelijkheid blijven ondergedompeld. Inside life savers moeten wel logisch zijn en in de verhaal lijn passen: een in zijn been geschoten verdachte die zomaar weer gaat rennen doet de geloofwaardigheid van het scenario niet goed.

Herstellen of aanpassen

Als een scenario/simulatie de verkeerde kant op gaat kun je zoals gezegd als begeleider kiezen om het oorspronkelijke scenario te herstellen of het scenario aan te passen aan de ontstane situatie. Wat je kiest is erg afhankelijk van de leerdoelen van het scenario en wat de deelnemers kunnen. Training geven is vaak aanvoelen en ‘reflection in action’.

Life saver design

Life savers zijn een cruciaal onderdeel van scenario design. Niet iets om in het moment even te improviseren. Je speelt met de werkelijkheid immers en dat is niet zonder risico’s. In het artikel van Dieckman is dat mooi weergegeven in deze figuur:

Mijn drie life savers

Drie life savers die voor mij goed werken zijn:

  1. Oogcontact met rollenspeler waardoor ik deze op afstand non verbaal kan aansturen.
  2. Een rollenspeler een ‘oortje’ (planted nurse) geven waardoor ik zijn of haar gedrag kan aansturen.
  3. Een extra collega op de scene laten arriveren met goede suggesties of ontbrekende informatie.

Verder lezen

Dieckmann P, Lippert A, Glavin R, Rall M. When things do not go as expected: scenario life savers. Simul Healthc. 2010 Aug;5(4):219-25. doi: 10.1097/SIH.0b013e3181e77f74. PMID: 21330800.