First responders nemen niet alleen tactische en juridische maar ook expliciete of impliciete morele beslissingen. Welke rol kan (IBT) training spelen in het leren omgaan met morele beslissingen onder dreigende omstandigheden? Voormalig IBT collega en nu plv. sectorhoofd Kennis en Onderzoek Pascal Martens (Politieacademie) onderzocht welke rol expliciete morele kennis speelt als Nederlandse politieagenten overwegen hun vuurwapen te gebruiken (1)? Treden agenten in reactieve en instinctieve noodweersituaties nog steeds op als rationele professionals en welke rol speelt dan expliciete morele kennis?
Onderzoekmodel
Hieronder zie het het gebruikte onderzoekmodel waarin je mooie de elementen van beslissen terugziet en dus eigenlijk ook weer de D van de OODA loop.
Advies voor training
Martens: “In de Integrale Beroepsvaardigheid Training (IBT) zou bijvoorbeeld meer aandacht kunnen komen voor moreel handelen onder dreigende omstandigheden”.
”Vanuit mijn werkervaring op het IBT-gebied heb ik daar veel beeld bij, ik weet hoe lastig het vak is’’, zegt Martens. ”Maar ik heb ook ervaren dat een stevige (morele) kennisbasis, naast de Ambtsinstructie, niet altijd goed zichtbaar was. Dat was voor mij één van de drijfveren om wetenschap te gaan doen. Om op een goede, zuivere manier met kennis om te gaan en om bij te dragen aan het verbeteren van de praktijk: de doorwerking naar het onderwijs met een impact op straat.’’
Morele verwonding
Ik moest gelijk denken aan de tegenhanger van moreel handelen: morele verwonding. Als first responders handelen tegen hun morele kompas kan er een morele verwonding ontstaan (2) : ‘de psychologische, biologische en sociale impact van een schending van fundamentele morele overtuigingen en verwachtingen. Hierbij kan de moreel verwonde persoon zowel het slachtoffer, de getuige als de dader zijn geweest, in ieder geval in eigen ogen’. Anders dan bij PTSS ligt bij morele verwonding specifiek de nadruk op de morele dimensie van schokkende gebeurtenissen.
Meer parels
Er valt nog veel meer te lezen in de scriptie:
- Cognitieve bias in besluitvorming
- Naturalistic Decision Making (NDM)
- Expliciete en Impliciete (tacit) kennis
Snipers dilemma
De scriptie van Martens doet me denken aan een hoofdstuk uit het boek van Sander Aarts(3) waarin hij volgens de regels mag schieten maar het niet doet omdat het niet goed volgende: hij volgde zijn moreel kompas.
Lezen en kijken
- Pascal Martens. A moral compass. Master of Science in Policing
- Dr. Tine Molendijk.. Moral injury. De psychische impact van moreel-kritische situaties tijdens en na uitzendingen.
- Sander Aarts. Niet te breken.
- Pascal Martens. Genomineerden politie academie scriptie prijs.