Denkfouten in de eerste hulpverlening

Amersfoort 2007. Ik was er vast van overtuigd dat de vader zijn kind mishandeld had en zijn vrouw geslagen. Ik zocht fanatiek naar informatie om dat te bevestigen. Bleek niet zo te zijn. De neiging om informatie te zoeken of te filteren die onze opvattingen en vermoedens bevestigt staat bekend als de confirmation bias.

Net als andere heuristieken helpen ze om snel te beslissen in hoge (tijd) druk situaties maar kun je er ook compleet naast zitten.

Wat te doen? Cognitieve stops inbouwen met -check-recheck of cross-checks bv. Het liefst ‘vastplakken’ aan bestaande procedures. Zoeken naar informatie die je vermoedens tegenspreken.

Scharf en Binder (1983) merkten dat op ervaren agenten de neiging hebben om hun reacties waar mogelijk te vertragen om hun informatie verzameling te maximaliseren en informatie van het evenement zelf evalueren in plaats van te vertrouwen op pre-event informatie.

Dr Stephen Hearns beschrijft in zijn boek Peak Performance hoe in de acute zorg denkfouten een rol spelen en wat er aan gedaan kan worden.

Als wetenschapper leerde ik van wetenschapsfilosoof Popper mijn hypotheses te ontkrachten in plaats van te bevestigen. Maar het is soms moeilijk niet te bezwijken voor de verleiding om bewijzen te zoeken die precies in je theorie passen.